Khi biết Thu Hằng có bầu, người yêu cô tuyên bố gia đình anh không đồng ý nên sẽ chỉ tổ chức hôn lễ ở nhà gái, người duy nhất đại diện nhà trai là chú rể.
"Nói đúng hơn đó là cách để tôi có thể ở nhà mẹ sinh con mà không phải xấu hổ với xóm giềng", người phụ nữ 31 tuổi nói.
Thu Hằng và bạn trai yêu nhau gần một năm. Trong thời gian đó bạn trai có nhiều dấu hiệu đáng ngờ, nhưng thấy anh nhiều đêm vẫn chạy từ Hà Nội về Vĩnh Phúc để gặp mình, Thu Hằng ngỡ đó là tình yêu. Cô trao đời con gái cho anh, khi cả hai cùng ở tuổi 26. Anh hứa nếu lỡ có thai, sẽ cưới xin đàng hoàng.
Khi Thu Hằng thông báo có bầu, chàng trai nói không thể cho cô danh phận vì bố mẹ chê hai người không môn đăng hộ đối. Anh đến nhà gặp bố mẹ Hằng xin làm đám cưới ở nhà gái mà không có bất cứ đại diện nào của nhà trai.
''Sau đám cưới 10 ngày thì anh bảo đi công tác rồi cắt hoàn toàn liên lạc. Tôi tự biết người ta muốn ruồng bỏ mẹ con mình'', Thu Hằng nói.
Đến nay, con trai đã học lớp 1 nhưng ông bố chưa một lần liên lạc lại.
TThu Hằng chụp ảnh lưu niệm tại một điểm du lịch ở Vĩnh Phúc, tháng 7/2023. Ảnh nhân vật cung cấp
Sau vài tháng yêu đương, Đức Tuấn (25 tuổi, ở Lâm Đồng) nhận được tin bạn gái mang bầu. Chưa có nghề nghiệp, Tuấn vừa sợ, vừa lo nhưng quyết định chịu trách nhiệm với việc đã làm. Đúng 6 tháng kể từ khi hai người quen nhau, họ tổ chức đám cưới. ''Tết ba năm trước, con được hai tháng thì cô ấy xin về bên ngoại chơi mấy ngày rồi không về lại nữa'', Đức Tuấn kể.
Ông bố trẻ còn lại một mình quay cuồng với bỉm tã, mất ngủ nhiều đêm vì cùng mẹ thức chăm con đỏ hỏn. Anh gọi điện, nhắn tin dỗ dành vợ quay về nhưng cô nói không yêu anh nên không muốn sống cùng. Từ đó, Đức Tuấn chính thức gia nhập hội ''Ông bố, bà mẹ đơn thân" có gần 90.000 thành viên.
Hiện tượng "cưới chạy bầu" dù chưa có ý định kết hôn như Đức Tuấn hay Thu Hằng là một thực trạng đáng buồn, ngày càng gia tăng ở Việt Nam, theo thạc sĩ, bác sĩ Mai Xuân Phương (nguyên Vụ phó Truyền thông - Giáo dục, Tổng cục Dân số, Bộ Y tế).
Theo nghiên cứu về hành vi sức khỏe học sinh do Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) thực hiện, trong 6 năm, tỷ lệ có quan hệ tình dục lần đầu trước 14 tuổi tăng gấp hai lần, từ 1,45% năm 2013 lên 3,51% năm 2019. Trong số học sinh từng quan hệ tình dục, hơn 42% có sử dụng bao cao su, 44% sử dụng các phương pháp ngừa thai khác, thấp hơn so với năm 2013.
Ước tính của tổ chức dịch vụ dân số quốc tế (PSI) có trên 10% nữ giới Việt Nam chưa kết hôn (từ 15-24 tuổi) đã từng ít nhất một lần mang thai ngoài ý muốn.
Ông Mai Xuân Phương cho rằng một phần nguyên nhân dẫn đến việc này là do giáo dục giới tính ở Việt Nam mang tính bề rộng nhưng thiếu chiều sâu. Nhiều cha mẹ nuôi con nhưng ít dạy dỗ, phó thác cho nhà trường. Trường học ít dạy kỹ năng sống, kiến thức về giới tính ở các giáo viên hạn chế, kỹ năng truyền thụ chưa được coi trọng và thuyết phục.
''Giới trẻ ngày nay không còn coi quan hệ tình dục trước hôn nhân là một điều cấm kỵ, phi truyền thống nên đám cưới chạy bầu phổ biến hơn xưa'', bác sĩ Phương nhận định.
Theo chuyên gia tâm lý Chử Thị Thanh Hương, người có hơn 10 năm kinh nghiệm tham vấn và trị liệu trong lĩnh vực hôn nhân - gia đình, khi chưa xác định nghiêm túc mà cưới chạy bầu, vợ chồng sẽ có tâm lý lo lắng, sợ hãi.
"Nhiều đôi chưa kịp chuẩn bị tài chính, sức khỏe và tinh thần đầy đủ. Họ lúng túng, trách móc, giận hờn vì phải chịu trách nhiệm khi chưa đủ trưởng thành', bà Thanh Hương nói.
Kiều Trinh (28 tuổi, ở Hà Nội) thừa nhận rơi vào tình cảnh giống chuyên gia nói. Cô yêu và cưới chỉ sau hơn bốn tháng quen biết chỉ vì lỡ có bầu. ''Đến lúc cưới tôi mới biết nhà anh có mấy người, bố mẹ làm nghề gì'', Trinh nói.
Hai vợ chồng cùng chồng gom tiền mua nhà. Lúc đó, bố mẹ chồng dọn lên thành phố sống chung để ''tiện chăm cháu'', em chồng đang học đại học cũng đến ở với anh chị cho đỡ tốn tiền thuê trọ. Lúc này Kiều Trinh mới biết mẹ anh chỉ ở nhà, bố cờ bạc, thi thoảng lại báo nợ vài chục triệu.
Trong thời gian mang thai, Kiều Trinh phát hiện chồng vẫn giữ liên lạc với người yêu cũ. Anh chồng thừa nhận chưa quên được người cũ, chỉ vì Trinh có bầu nên cưới. ''Thật sự tôi cũng nhận ra tình yêu của mình dành cho anh không đủ lớn. Động lực duy nhất để hai đứa ở với nhau là con'', cô kể.
Nhưng đứa trẻ cũng là nguyên nhân đẩy mối quan hệ của họ trở nên căng thẳng. Những ngày ở cữ chăm con nhỏ, Kiều Trinh cáu gắt, chồng cô cũng không kiên nhẫn với vợ. Họ gắng gượng hôn nhân đến năm thứ tư thì ly hôn.
'' Cuối cùng tôi vẫn không thể giữ bố cho con mình. Vợ chồng không có tình yêu thì khó vị tha và kiên nhẫn.'', Kiều Trinh nghiệm ra.
Ảnh minh họa: Internet
Theo ông Mai Xuân Phương, không chỉ gây khổ sở cho bản thân, gia đình và đứa con. "Cưới chạy bầu" dẫn đến ly hôn tạo gánh nặng, khiến xã hội tốn nhân lực để giải quyết, số lượng các gia đình khiếm khuyết càng gia tăng.
Theo thống kê của Viện nghiên cứu Gia đình và Giới, trung bình cả nước có trên 60.000 vụ ly hôn mỗi năm. Trong số các cặp đôi ly hôn, 70% số vụ thuộc về các gia đình trẻ trong độ tuổi từ 18-30, 60% ly hôn sau từ 1-5 năm chung sống, nhiều trường hợp chỉ kết hôn được vài tháng hoặc vài ngày.
Các chuyên gia cho rằng để tránh những hệ lụy "cưới chạy bầu" mang lại, cần đẩy mạnh truyền thông có chiều sâu. "Đừng chỉ quan tâm đến nữ mà phải chú trọng đến giáo dục giới tính ở nam giới bởi nam giới vừa là thủ phạm, vừa là nạn nhân", ông Xuân Phương nói.
Khi mang bầu mà chưa có kế hoạch cưới, cặp đôi cần ngồi xuống nói chuyện với nhau, cùng với bố mẹ hai bên và chuyên gia để đưa ra quyết định. Không có giải pháp chung cho mọi trường hợp.
Nhưng chuyên gia tâm lý Chử Thị Thanh Hương cho rằng hôn nhân không hạnh phúc, không chỉ do "cưới chạy bầu" mà còn nhiều nguyên nhân khác. "Cần tỉnh táo tìm lý do và giải pháp. Quan trọng phải vun đắp cho tình yêu đầy lên, nhờ tình yêu để vượt qua những khó khăn còn lại'', bà nói. Theo bà, khi đặt mục tiêu mang đến cho con cuộc sống đầy đủ, các đôi có động lực để trở thành người vợ, người chồng hạnh phúc.
Cuộc sống của Thu Hằng giờ đã tốt lên. Cô có thu nhập hàng chục triệu đồng mỗi tháng trong lĩnh vực du lịch. Hằng cũng nói với con trai lý do cậu bé không có bố.
"Dù sao tôi cũng cảm ơn sai lầm của tuổi trẻ đã cho mình một đứa con ngoan. Tôi khuyên những bạn trẻ nếu lỡ rơi vào hoàn cảnh như mình, không cưới cũng được nhưng đừng bao giờ bỏ con", cô nói.
Phạm Nga